Paus Franciscus heeft een brief geschreven, gericht aan alle parochiepriesters. De brief is donderdag 2 mei gepubliceerd aan het einde van een meerdage conferentie van parochiepriesters in het kader van het synodale proces. In de brief schrijft de paus aan de parochiepriesters: 'De Kerk zou niet verder kunnen zonder jullie toewijding en pastorale inzet. Dus voor alles wil ik mijn dankbaarheid en waardering uitspreken voor het genereuze werk dat jullie elke dag doen'.
De internationale conferentie van parochiepriesters vond plaats als voorbereiding op de tweede bisschoppensynode over synodaliteit in oktober. Algemeen-gedelegeerde Harry Quaedvlieg van het bisdom Roermond nam namens de Nederlandse Kerkprovincie hieraan deel. Hij hield de afgelopen dagen een weblog bij. Dit is te vinden via: https://www.bisdom-roermond.nl/Weblog-Internationale-ontmoeting-parochiepriesters-2024
Werkvertaling brief van de Heilige Vader aan de pastores
'Beste pastoors, beste broeders!
De internationale bijeenkomst "Pastoors voor de Synode" en de dialoog met degenen die eraan hebben deelgenomen, zijn een gelegenheid om in mijn gebeden alle pastoors van de wereld te gedenken, tot wie ik deze woorden met grote genegenheid richt.
Het is zo vanzelfsprekend dat het bijna banaal klinkt, maar dat maakt het niet minder waar: de kerk zou niet vooruit kunnen komen zonder uw inzet en dienstbaarheid. Om deze reden wil ik allereerst dankbaarheid en waardering uitspreken voor het genereuze werk dat u elke dag doet en het evangelie in elke grondsoort zaait (zie Mc 4,1-25).
Zoals jullie in deze dagen van uitwisseling ervaren, bevinden de parochies waarin jullie je dienst uitvoeren zich in heel verschillende contexten: van die aan de rand van megasteden – ik ontmoette ze persoonlijk in Buenos Aires – tot aan de dunst bevolkte gebieden; van de stedelijke gebieden in vele Europese landen, waar oude basilieken steeds kleinere en verouderende gemeenschappen herbergen, tot de plaatsen waar men onder een grote boom viert en waar het fluiten van de vogels zich mengt met de stemmen van zovele kinderen.
Pastoors weten dit allemaal heel goed, zij kennen van binnenuit het leven van het Volk van God, hun strijd en hun vreugde, hun behoeften en hun schatten. Dit is de reden waarom een synodale kerk haar pastoors nodig heeft: zonder hen zullen we nooit in staat zijn om samen te leren onderweg te zijn, we zullen nooit die weg van synodaliteit kunnen bewandelen die ‘de weg is die God verwacht van de kerk van het derde millennium’.
Wij zullen nooit een missionaire synodale Kerk worden als de parochiegemeenschappen de deelname van alle gedoopten aan de unieke zending van de verkondiging van het evangelie niet tot een karakteristiek kenmerk van hun leven maken. Als parochies niet synodaal en missionair zijn, zal de kerk dat ook niet zijn. Het Samenvattend Verslag van de Eerste Zitting van de 16e Gewone Algemene Vergadering van de Bisschoppensynode (afgelopen oktober, red.) is in dit opzicht zeer duidelijk: de parochies zijn, uitgaande van hun structuren en de organisatie van hun leven, geroepen zichzelf te beschouwen 'voornamelijk ten dienste van de de missie die de gelovigen uitvoeren binnen de samenleving, in het gezins- en beroepsleven, zonder zich uitsluitend te concentreren op de activiteiten die binnen hen plaatsvinden en op hun eigen organisatorische behoeften' (8, l). Het is daarom noodzakelijk dat parochiegemeenschappen steeds meer plekken worden waar de gedoopten als missionaire leerlingen vertrekken en waar ze vol vreugde naar terugkeren om te delen in de wonderen die de Heer door hun getuigenis heeft verricht (zie Lucas 10:17).
Als herders zijn we geroepen om de gemeenschappen die we dienen op deze reis te begeleiden en tegelijkertijd ons in te zetten met gebed, onderscheidingsvermogen en apostolische ijver, zodat ons ambt adequaat is voor de behoeften van een missionaire synodale Kerk. Deze uitdaging betreft de paus, de bisschoppen en de Romeinse curie, en ook jullie als pastoors. Hij die ons heeft geroepen en gezonden, nodigt ons vandaag uit om naar de stem van zijn Geest te luisteren en op weg te gaan in de richting die Hij ons aangeeft. Van één ding kunnen we zeker zijn: hij zal ons zijn genade niet onthouden. Gaandeweg zullen we ook ontdekken hoe we onze dienst kunnen bevrijden van die aspecten die haar vermoeiender maken en de ware kern ervan herontdekken: het verkondigen van het Woord en het samenbrengen van de gemeenschap door het breken van brood.
Ik dring er daarom bij jullie op aan deze oproep van de Heer te verwelkomen om als pastoors bouwers te zijn van een missionaire synodale Kerk en u met enthousiasme aan deze tocht te wijden. Daartoe wil ik drie suggesties formuleren die de levensstijl en het handelen van pastores kunnen inspireren.
1. Ik nodig u uit om uw specifieke ambtelijke charisma steeds meer ten dienste te stellen van de veelzijdige gaven die door de heilige Geest in het Volk van God worden verspreid en uitgedeeld. Het is namelijk urgent om 'met het aanvoelen van het geloof de charisma's - van de meest nederige tot de meest sublieme - die in meerdere vormen aan leken zijn verleend' te ontdekken, aan te moedigen en te waarderen (Vaticanum II, Presbyterorum Ordinis 9). Zij zijn onmisbaar om de menselijke werkelijkheid te kunnen evangeliseren. Ik ben ervan overtuigd dat jullie op deze manier veel verborgen schatten naar boven zullen halen, dat jullie minder alleen zullen zijn in de grote taak van de evangelisatie, en de vreugde zullen ervaren van een echt vaderschap dat niet op de eerste plaats staat, maar veel kostbaar potentieel in anderen naar boven brengt, in mannen en in vrouwen.
2. Met heel mijn hart adviseer ik dat jullie de kunst van het gemeenschappelijke onderscheiding leert en beoefent, waarbij jullie gebruik maken van de methode van het “Gesprek in de Geest”, die ons zo veel heeft geholpen in het synodale proces en ook tijdens de bisschoppensynode zelf. Ik ben er zeker van dat jullie er talrijke vruchten van zullen kunnen plukken, niet alleen in de structuren van de gemeenschap, zoals de parochiële pastorale raad, maar ook op veel andere terreinen. Zoals het Syntheserapport (van de eerste sessie van de bisschoppensynode, red.) in herinnering brengt, is onderscheiding een sleutelelement van de pastorale actie van een synodale Kerk: 'Het is belangrijk dat de praktijk van onderscheiding ook geïmplementeerd wordt in het pastorale bereik, op een manier die past bij de eigen context, om de concreetheid van de situatie van het kerkelijk leven te belichten. Het zal ons in staat stellen de charisma’s die in de gemeenschap aanwezig zijn beter te herkennen, wijselijk de verschillende taken en bedieningen toe te vertrouwen, pastorale wegen in het licht van de Geest te plannen, die verder gaan dan de eenvoudige planning van activiteiten' (2, l).
3. Tot slot zou ik jullie willen aanbevelen om alles te baseren op het onderlinge broederlijk delen tussen jullie en ook met jullie bisschoppen. Dit verzoek kwam krachtig naar voren uit de internationale conferentie voor de voortdurende vorming van priesters, met als thema ‘Herontdek de gave van God die in je is’ (2 Tim. 1.6), die afgelopen februari hier in Rome werd gehouden, met meer dan achthonderd bisschoppen, priesters, godgewijden en leken, mannen en vrouwen, die zich op dit gebied bezighouden en tachtig landen vertegenwoordigen. We kunnen geen authentieke vaders zijn als we niet in de eerste plaats zonen en broeders zijn. En we zijn niet in staat gemeenschap en participatie te stimuleren in de gemeenschappen die ons zijn toevertrouwd, als we deze niet in de eerste plaats onderling beleven. Ik weet heel goed dat dit bij de vele pastorale taken misschien een overdaad of zelfs een verspilling van tijd lijkt, maar in werkelijkheid is het tegenovergestelde waar: alleen op deze manier zijn we geloofwaardig en richt ons optreden niet ten gronde wat anderen hebben opgebouwd.
Het is niet alleen de missionaire synodale kerk die parochiepriesters nodig heeft, maar ook de specifieke pad van de Synode 2021-2024: 'Voor een Synodale Kerk: Gemeenschap, Participatie, Missie', met het oog op de tweede zitting van de 16e Gewone Algemene Vergadering van de Bisschoppensynode, die in oktober van dit jaar zal plaatsvinden. Om deze voor te bereiden, moeten we ook naar jullie stem luisteren.
Om deze reden nodig ik degenen die hebben deelgenomen aan de internationale bijeenkomst 'Pastoors voor de Synode' uit om, zodra ze thuiskomen, ook missionarissen van synodaliteit te zijn, samen met jullie, hun broeder-pastoors, om de reflectie op de vernieuwing van het pastoorsambt in een synodale en missionaire kerk te stimuleren, en tegelijkertijd het algemeen secretariaat van de synode in staat te stellen uw onvervangbare bijdrage te ontvangen met het oog op het opstellen van het werkdocument (voor de tweede sessie van de synode, red.).
Luisteren naar parochiepriesters was het doel van deze internationale bijeenkomst, maar dit kan vandaag niet eindigen: we moeten naar u blijven luisteren.
Dierbare broeders, ik sta aan jullie zijde op dit pad dat ook ik probeer te volgen. Ik zegen jullie allemaal uit de grond van mijn hart en op mijn beurt heb ik behoefte aan jullie nabijheid en de steun van jullie gebeden. Laten we ons toevertrouwen aan de Heilige Maagd Maria Odighitria (οδηγήτρια, naam van een oude traditie van Maria-iconen, letterlijk: zij die richting wijst, red.): zij die de Weg wijst, zij die naar de Weg leidt, naar de Waarheid en naar het Leven.
Rome, Sint-Jan van Lateranen, 2 mei 2024
FRANCISCUS'
