De afgelopen week was ik, samen met de meeste Nederlandse bisschoppen en 1100 andere gelovigen, in Rome voor de Nationale bedevaart in het kader van het Jubeljaar. Op een heel bijzonder moment. Paus Franciscus is immers recent begraven en de naam van de nieuwe paus kan mogelijk al aan het einde van deze week bekend zijn.
"Maak een goede keuze"
Tijdens de bedevaart hebben wij ook de eucharistie gevierd in de Sint Peter. Kardinaal Eijk was daarbij de hoofdcelebrant, die de voornaamste handelingen verrichtte. Na afloop van de viering nam ik afscheid van hem en vroeg hem om tijdens het conclaaf een goede keuze te maken. Maar wat is anno 2025 het profiel van een goede paus?
De Godsverduistering tegengaan
De eerste opdracht van de paus als de actuele Petrus is natuurlijk te getuigen van Pasen. De gekruisigde Christus is de Levende. In de Zoon heeft God zijn onvoorwaardelijke vergevende liefde voor ons zichtbaar gemaakt. Juist in Nederland, en eigenlijk de gehele westerse wereld, moet de verkondiging van God in Christus prioriteit hebben. Bij ons is de Godsverduistering immers aanzienlijk.
Stem van de stemmelozen zijn
Naar ik hoop zal de nieuwe paus de katholieke visie op een rechtvaardige samenleving verder ontwikkelen. Nu in veel landen autocraten de macht in handen hebben en het grote geld brutaal en openlijk regeert, zal de paus de stem van de stemmelozen moeten zijn. Paus Franciscus heeft dat onvermoeibaar gedaan. Hij kwam op voor mensen in de marge. Zo kan de nieuwe paus een belangrijk moreel leider zijn, niet alleen voor katholieken maar ook voor vele anderen.
Open dialoog in een luisterhouding
Iedereen die geen vreemdeling in katholiek Jeruzalem is, weet dat binnen de wereldkerk over een aantal thema’s verschillend wordt gedacht. Ik noem de plaats van de vrouw in kerk en samenleving, (homo)seksualiteit en de vragen rond leven en dood. Recent schreef een katholieke moraaltheoloog in het Nederlands Dagblad over de ruimte die paus Franciscus rond deze thema’s gaf. Ik herken dat. Geen ononderbroken streep maar een stippellijn; geen zwart of wit maar ruimte voor nuance.
Wat zegt de Heilige Geest vandáág?
Bij de overleden paus werd afwijzing niet direct aanvaarding maar hij gaf wel de mogelijkheid tot een onderscheiding der geesten. Wat zegt Gods Geest tot de geloofsgemeenschap van vandaag, ook rond deze gevoelige thema’s.
De Traditie kan wel tegen een stootje
Het zou teleurstellend zijn als de nieuwe paus een open dialoog zou willen verhinderen. De katholieke traditie is naar mijn overtuiging sterk genoeg om een stevig onderling gesprek aan te kunnen. Vanuit onze gemeenschappelijke vriendschap met Christus zijn wij geroepen om met elkaar in dialoog te blijven.
Eenheid in verscheidenheid verrijkt
In een wereldkerk met 1,4 miljard rooms-katholieken, is er ruimte voor verschillende accenten. Eenheid in verscheidenheid en verscheidenheid in eenheid. Wij hopen op en bidden voor een nieuwe Petrus die aan een dergelijke kerk leiding wil geven.
Mgr. dr. Gerard de Korte is bisschop van 's-Hertogenbosch
